Goeree-Overflakkee, Tea Both (CDA): 95% van de tijd kunnen we Rotterdam van groene stroom voorzien

‘Goeree-Overflakkee is het dunst bevolkte gebied van Zuid-Holland en het waait hier altijd. Dat is gunstig om energie op te wekken. We waren één van de eersten met een groot zonnepark. Nu hebben we er drie. En 75 windmolens, waarvan er 19 nog gebouwd worden. Vattenfall bouwt hier het grootste hybride energiepark van Europa, een combinatie van windturbines, zonnepanelen en batterijen om de energie op te slaan. Goeree-Overflakkee wekt nu veel meer op dan we gebruiken. Met onze duurzaam opgewekte energie kunnen we Rotterdam 95 procent van de tijd voorzien van groene stroom.  Dit alles kan alleen doordat we inwoners hierbij betrekken: samenwerken en participatie zijn belangrijk. We hebben een wind- en een zonnefonds. Als alles draait straks, verdienen we ruim twee ton per jaar voor de lokale bevolking. Inwoners van Goeree-Overflakkee komen zelf met initiatieven. Eén van de projecten die inwoners zelf bedachten, is het omzetten van overtollige elektriciteit in waterstof. Er loopt nu een proef om woningen in Stad aan het Haringvliet met waterstof te verwarmen. Dat is een spannende exercitie. Als deze innovaties ergens kunnen landen, dan is het bij ons.’

Hoe heeft u bijgedragen aan het opschuiven van Green Energy Day?

‘Goeree-Overflakkee kreeg al in 2014 een stevige opgave om duurzame energie op te wekken, vanuit de provincie: 300 megawatt. We zijn in Zuid-Holland het dunst bevolkte gebied en het waait hier altijd, dus dat is gunstig om energie op te wekken. Toch viel dit hoge doel rauw op ons dak in de gemeenteraad. Maar als we het zouden weigeren, zou het Rijk ons kunnen overrulen. We wilden per se zelf de regie hebben. Dus hebben we met de provincie onderhandeld, en zoek- en plaatsingsgebieden gezocht. We hebben meen ik de oudste energiecoöperatie van het land. We waren één van de eersten met een groot zonnepark. Nu hebben we er drie. En 75 windmolens, waarvan er 19 nog gebouwd worden. Vattenfall bouwt hier het grootste hybride energiepark van Europa. Het is een combinatie van windturbines, zonnepanelen en batterijen om de energie op te slaan. Goeree-Overflakkee wekt nu meer dan 350 megawatt op, veel meer dan we gebruiken. Met onze duurzaam opgewekte energie zouden we 95 procent van de tijd, Rotterdam kunnen voorzien van groene stroom.  Dat vind ik mooi. Dit alles kan alleen doordat we inwoners hierbij betrekken, samenwerken en hen laten participeren. We hebben dan ook een windfonds en een zonnefonds. Van elke opgewekte megawatt gaat 50 cent in zo’n fonds. Als alles draait straks, verdienen we ruim twee ton per jaar voor de lokale bevolking. Daarvan kunnen bijvoorbeeld bloembakken en andere voorzieningen in het dorp worden betaald, een pannakooi voor de jeugd en zonnepanelen voor de kinderboerderij en sportvereniging. Het is een ingewikkeld traject geweest, maar die fondsen helpen om draagvlak te creëren.’

Hoe is het gelukt?

‘We hebben duidelijk gemaakt dat we een opgave hebben, die groter is dan onze gemeente. Klimaatverandering is een wereldwijde uitdaging. Als wethouder moet je initiatief tonen en vertrouwen uitstralen. En practice what you preach: ik sta bekend als de fietsende wethouder. En we hebben nog maar één auto, elektrisch. Als je zelf met een grote op fossiele brandstof rijdende auto aan komt rijden, geeft dat een andere uitstraling. Ik ben nog meer gedreven geraakt in de afgelopen jaren. We moeten echt sneller verduurzamen. We zijn aan het pinnen van de rekening van onze kinderen. We maken het heel lastig voor volgende generaties.’

Welke tips heeft u voor de volgende vier jaar?

‘Het is goed om aan te sturen op behapbare maatregelen. Mensen kunnen zelf dingen doen zoals besparen en isoleren. Het is mooi dat de NVDE met Green Energy Day concreet zichtbaar maakt dat we allemaal wat kunnen doen. Het lijken misschien kleine stapjes voor jezelf, maar met zijn allen is het een grote stap. We moeten ontzorgen, want voor ondernemers en inwoners is het een ver van hun bed show. Dat is begrijpelijk.’

Hoe werken inwoners mee?

‘Participatie is het  belangrijkste woord in deze. Met het initiatief Klimaatkrachtig Goeree Overflakkee betrekken we in vier kernen op het eiland de inwoners en ondernemers. Hoe kunnen ze bijdragen aan duurzaam verwarmen, opwekken en klimaatadaptatie? Ze komen zelf met ideeën en schrijven zelfs samen een klimaatplan. Tussen de tien en twintig inwoners meldden zich per kern. Dat lijkt niet veel, maar dit zijn de koplopers. En de mensen kennen hun omgeving en weten waar problemen zitten met biodiversiteit of bij extreme weersomstandigheden. Ik gun het elke gemeente om zo te profiteren van de kennis van inwoners. We werken ook nauw samen met de woningcorporatie en de energiecoöperatie, in een driehoek. De coöperatie zet energiecoaches in en geeft voorlichting via een e-loket. We hebben al vanaf 2013 een duurzaamheidslening op ons eiland. Ik ben enorm trots op onze inwoners en ondernemers. Wat betreft zonnepanelen op  grote daken en particuliere woningen staan we in de top vijf van Nederland. Dat is fantastisch.’

En er gaan huizen verwarmd worden met waterstof?

‘Eén van de projecten die inwoners zelf bedachten, is het omzetten van overtollige elektriciteit in waterstof. We onderzoeken dit nu. In het project Hydrogen Windfarm Van Pallandt wordt gekeken of het mogelijk is om bestaande windturbines van het windpark Van Pallandtpolder van Eneco om te bouwen naar waterstofturbines. Er loopt een proef om woningen in het dorp Stad aan het Haringvliet met waterstof te verwarmen. Dat is een spannende exercitie. Sinds vorige maand is er een inspiratiehuis, dat veel enthousiaste bezoekers trekt. Landelijk wordt waterstof vooral gebruikt in de industrie. Maar onze plattelandsgebieden zijn niet geschikt voor de aanleg van warmtenetten en er zijn ook geen mogelijkheden voor geothermie. Waterstof is dan een logisch alternatief voor aardgas, zeker op een plek waar veel groene stroom wordt opgewekt. Het bestaande aardgasnetwerk is goed in te zetten voor het vervoer van waterstof. Opslag in batterijen en het omzetten van stroom in waterstof helpen ook tegen overbelasting van het elektriciteitsnet. Ik heb er pas een filmpje over opgenomen met Nationaal Programma RES. Als deze innovaties ergens kunnen landen, dan is het bij ons.’